به گزارش روابط عمومی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه، جلسه مجازی هماندیشی با عنوان «مقاومت، امنیت منطقه و سردار شهید سلیمانی» از ساعت 13 روز سهشنبه 16 دی 99 با شرکت قریب 110 تن از استادان دانشگاه بر بستر سامانه اسکای روم دفتر نهاد برگزار شد.
در ابتدای این نشست دکتر ابراهیم متقی، عضو هیئتعلمی گروه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران با اشاره به موضوع جلسه؛ گفت: بحث ما یک پیوند سه گانه با رویکرد مربوط به سیاست خارجی و امنیت ملی ایران در محیط منطقهای، نقش سردار سلیمانی و رابطه این مسائل با بیانیه گام دوم دارد.
وی در ادامه گفت: نکته بسیار بنیادینی که باید به آن توجه داشت این است که در تحلیل بینالمللی همه چیز ماهیت کانتکسچوال دارد. یعنی فضای اجتماعی و فضای ساختاری می تواند موضوع مربوط به مقاومت را شکل بدهد. همچنین می تواند موضوع مربوط به محافظه کاری را به وجود بیاورد.
ایشان در ادامه اظهار داشت: سیاست امنیت منطقه ایران مبتنی بر معادله مقاومت بود. این مقاومت در شرایطی شکل گرفت که در سال 2003 آمریکاییها نیروی نظامی خودشان را وارد عراق کردند. جنگ آمریکا علیه افغانستان در سال 2001 و علیه عراق در سال 2003 زمینههای لازم را برای خلأ قدرت در محیط منطقهای به وجود آورد. هرگاه نشانههایی از خلأ قدرت به وجود میآید طبیعی است که زمینه برای ظهور آشوب فراهم میشود. از سال 2001 به بعد ایران میتوانست سه گزینه، انفعالی، دیپلماتیک و دفاع فعال داشته باشد.
وی تصریح کرد: مقاومت یعنی دفاع فعال. وقتی بحران در حال شکلگیری است و کشوری نمیتواند از طریق فضای دیپلماتیک اهداف خودش را تأمین کند، در آن شرایط بهگونهای اجتنابناپذیر بازیگرها نیازمند این هستند که نقش کنش فعال را داشته باشند.
دکتر متقی در ادامه اظهار داشت: این یک نقش مداخلهگرانه است. برای این نقش مداخلهگر شکل میگیرد که نیروی بیرونی با نیروی درونی با هم پیوند پیدا کند و بتواند به فضای بحران، آشوب و بیثباتی که در محیط وجود دارد، غلبه کند. الگویی که ایران در پیش گرفت، الگوی مقاومت بود و الگوی مقاومت به معنای همان سازوکارهایی است که یک پزشک برای ارتقاء قابلیت و قدرت یک ارگانیزم بدن به کار میگیرد تا موقعیت قدرت و توانمندی آن را بهبود ببخشد.
وی با اشاره به دلایل موفقیت شکست داعش، گفت: اولین دلیلی که سردار سلیمانی موفق شد داعش را شکست دهد و فضای بحرانی را به فضای تعادل نسبی تبدیل کند، بهره گرفتن از سازوکارهای قدرت بود. قدرت یعنی قابلیت اثرگذاری بر محیط پیرامون.
استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران با اشاره به تاکتیک های سردار سلیمانی گفت: اولین تاکتیکی که شهید سلیمانی به کار گرفت، تاکتیک تولید قدرت بود. قدرت زمانی ایجاد میشود که بین حوزههای پیرامونی که در مدار قرار دارند اتصال برقرار شود. این اتصال زمینههای اثرگذاری را به وجود میآورد.پشتوانه نظامی داعش، گروههای ضد ایران و گروههای تکفیری تهاجمی بسیار بالا بود. سردار سلیمانی در اینجا دیپلماسی را به کار گرفت و در حوزه دیپلماسی دفاعی کار کرد و نقش اثرگذار برای مقابله با یک تهدید و سوژه مشخص را ایفا کرد. سردار سلیمانی در گام اول، قدرت سازی کرد. در گام دوم، از سازوکارهای ائتلافساز بهره گرفت و در گام سوم توانست معادله امنیت اجتماعی را شکل دهد. یعنی یک ارتش چند ملیتی را به وجود آورد که در تاریخ نظامیگری ما نداریم. نکته چهارمی که باید به آن توجه کرد این است که سردار سلیمانی توانست در محیط منطقهای، محیط بحران و در محیط آشوب موازنه را تغییر دهد. موازنه قبل، موازنه بحرانساز بود و موازنه جدید، موازنه تعادلبخش بود.