بسم الله الرّحمن الرّحیم
والحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین سیّما بقیّة الله فی الارضین.
روز پرستار را که مزیّن و مشرّف به نام حضرت زینب کبریٰ (سلام الله علیها) است، به همه‌ی پرستاران عزیز و به گروه پرستاری تبریک عرض میکنم. امیدوارم که خداوند متعال توفیقات خودش را شامل حال همه‌ی شماها بکند و نیک‌روزی و خوش‌عاقبتی و سعادت دنیا و آخرت را نصیب شما پرستاران عزیز و گروه‌های پرستاری بکند. لازم میدانم به خانواده‌های گرامی و عزیزی که در این حوادثِ کرونا عزیزان خودشان را که پرستار بودند از دست دادند تسلیت عرض بکنم و برای آن درگذشتگان فداکار و مجاهد، از خداوند متعال طلب علوّ درجات کنم.
پرستار فرشته‌ی رحمت بیمار؛ هم مددکار پزشک و هم غمگسار مریض
امروز بحمدالله پرستاران در چشم مردم ما از همیشه عزیزتر و شرافتمند‌ترند؛ و این لطف خدا و نعمت خدا است. امیدواریم که همواره به همین شکل باشد و افزایش پیدا کند. پرستار فرشته‌ی رحمت بیمار است؛ این یک تعبیر واقعی است، به هیچ وجه مبالغه‌آمیز نیست؛ هم با جسم بیمار سر و کار دارد، هم با روح بیمار. در مورد جسم بیمار، پرستار در واقع شریک و همکار و مددکار پزشک است. بخش مهمّی از کار بهبودی جسمی بیمار را پرستار انجام میدهد؛ این در مورد جسم مریض. در مورد ارتباط با روح مریض، پرستار در واقع غمگسار و نوازشگر و آرامش‌بخش مریض است؛ این نقش بسیار مهمّی است. پرستاران، هم به جسم بیمار کمک میکنند و بهبودی او را سرعت میبخشند و در مواردی امکان‌پذیر میکنند، و هم اینکه جان او را، روح او را، اعصاب او را آرامش میبخشند؛ با یک لبخند، با یک حرف گرم، با یک حرکت مهربانانه، احساس خوبی را در بیمار به وجود می‌آورند و در روح او اثر میگذارند.
نقش مهم و بزرگ پرستار در بهبودی بیمار
آن کمک جسمانی را که عرض کردیم اینها شریک و همکار پزشکند، باید خیلی مهم شمرد؛ چون واقعاً مهم است. حالا آن بیماری که احتیاج به پرستاری ندارد و سرِپا است یا بیماری سبکی دارد، بحثی در او نیست؛ لکن بیماری که نیاز به پرستار دارد، اگر بهترین پزشک [هم] در بالین او حاضر بشود و دستور بدهد و کمک کند امّا پرستاری نباشد که او را حمایت کند و در آغوش محبّت خودش بگیرد، بهبودی بسیار دشوار خواهد شد؛ یعنی نقش پرستاری در بهبودی بیمار نقش مهم و بزرگی است و اگر پرستار نباشد، ممکن است در مواردی معالجه به نتیجه نرسد.
غمگساری و مهربانی؛ یکی از ارزشهای والای اسلامی
امّا در باب کمک روحی که گفتیم غمگسار است، روحیه‌بخش است، مهربانی‌کن است، این یکی از ارزشهای والای اسلامی است. در اسلام، شفقت و همدلی و مهربانی یکی از دستورهای عمده است. اینکه در قرآن کریم میفرماید «رُحَماءُ بَینَهُم»(1) یعنی با یکدیگر مهربانند، رحیمند، این فقط مربوط به بیمارها نیست، مربوط به همه است. همه باید نسبت به همدیگر با شفقت باشند، با مهربانی باشند؛ این کاری است که پرستار انجام میدهد. پرستارها برای این کار، خودشان را، روحیه‌شان را آماده میکنند، خسته هم میشوند؛ این کار، خیلی خسته‌کننده هم هست امّا در عین حال تحمّل میکنند؛ آنجایی که باید لبخندی بزنند به بیمار، لبخند میزنند. این یکی از مهم‌ترین ارزشهای اسلامی و از توصیه‌های اسلامی است. واقعاً تلاش برای کاهش آلام یک انسان، جزو زیباترین مناظر زندگی انسانها است.
مناظر اعجاب‌انگیز از فعّالیّتهای پرستاران در ماه‌های اخیر
من میخواهم عرض بکنم این زیبایی در این سال کرونایی، در این ماه‌های کرونایی، بیشتر خودش را نشان داد. پرستارهای ما در بیمارستان‌ها، از خودشان حرکاتی را نشان دادند، مناظری را نشان دادند، فعّالیّتهایی را نشان دادند که حقیقتاً اینها مایه‌ی اعجاب انسان میشود. خود پرستاری یک کار دشواری است، کار پُراضطرابی است؛ حالا اگر چنانچه بر این دشواری و بر این اضطراب، این هم اضافه شد که خطر واگیری وجود دارد، خطر ابتلا وجود دارد، این خیلی کار را دشوارتر میکند. پرستاران ما این کار دشوارتر را در این دوران کرونایی انجام دادند؛ با اینکه جان خودشان در خطر بود، با اینکه احتمال میدادند که خودشان مبتلا بشوند، در عین حال این کار را انجام دادند و مجموعه‌ی پرستاری ما، پرستاران عزیز ما، انصافاً کار بزرگی را در این مدّت به ثبت رساندند.
دو تکلیف مسئولان:
1) اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری
خب، این مجاهدتی که در این مدّت انجام گرفت، پرستارها را در چشم مردم عزیز کرد. تا قبل از این قضایا، مردم خیلی توجّهی به اهمّیّت کار پرستاری نداشتند؛ در این قضیّه‌ی کرونا مردم فهمیدند که پرستاری چه کار بزرگی است، چه کار مهمّی است، چه ارزشهای والایی در درون آن وجود دارد؛ این را مردم فهمیدند. بنابر‌این، به چشم مردم -همان طور که قبلاً هم گفتم- اینها عزیز و شرافتمندتر از همیشه شدند، لکن این کافی نیست؛ من این را میخواهم عرض بکنم، این کافی نیست. بله، شما به چشم ما مردم خیلی عزیزید لکن مسئولان هم تکالیفی دارند، باید تکالیف خودشان را انجام بدهند، باید به فکر باشند. من البتّه در این زمینه نمیتوانم بحث تخصّصی بکنم و این کار بایستی در مراکز تخصّصی انجام بگیرد. شاید یکی از کارهای لازم‌الاجرا که به بنده گزارش دادند عبارت باشد از اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری که این قانون مدّتها قبل تصویب شده و آن طور که برای من گفته میشود، این قانون به سود پرستارها است و برای آنها مفید است لکن اجرا نشده؛ یک قانونی است بایستی اجرا بشود. البتّه کارهای دیگری هم وجود دارد.
2) جدّیّت در استخدام پرستارها
از جمله کارهای خیلی خوب، استخدام پرستار است. من البتّه این را شاید در سه چهار سال پیش یک وقتی به مسئولین محترم گفتم که باید حدود سی هزار پرستار را استخدام کنید؛ مشکلاتی داشتند و مُتعذّر(2) شدند به آن مشکلات و نشد؛ اخیراً خب یک اقداماتی انجام گرفته. این را باید بشدّت و با جدّیّت دنبال کنند؛ شوخی نیست. وضع پرستارهای ما بایستی آن‌چنان باشد که اینها بتوانند با خیال راحت به کارشان بپردازند؛ خانواده‌هایشان هم بایستی خاطرجمع باشند که این جوانشان، زنشان، مردشان که داخل بیمارستان مشغول به این خدمت بزرگ است، در این کار توفیقاتی خواهد داشت. امیدواریم انشاءالله خدای متعال به همه این توفیق را بدهد.
خب، من مجدّداً روز پرستار را که روز ولادت حضرت زینب کبریٰ (سلام الله علیها) است به همه‌ی شما پرستاران عزیز و به گروه‌های پرستاری تبریک عرض میکنم و امیدوارم که انشاءالله همه‌ی شما مشمول لطف و رحمت الهی باشید و انشاءالله شما را دعا خواهم کرد.
والسّلام علیکم و رحمة‌الله و برکاته
1) سوره‌ی فتح، بخشی از آیه‌ی 29
2) عذرآورنده