احکام پزشکی بر اساس نظرات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله‌العالی)
بررسى بيماري‌هاى قلب و عروق و برگزارى سلسله مباحث راجع به آن، براى كشف مسائل جديد، مستلزم دستيابى به قلب و عروق افرادى است كه از دنيا رفته‏اند، تا معاينه و آزمايش بر روى آن‌ها انجام شود، با توجه به اينكه آنان بعد از آزمايشات و بررسى‏‌ها بعد از يك روز يا بيشتر اقدام به دفن آن‌ها می‌كنند، سؤال اين است: 1ـ آيا انجام اين بررسى‏ها بر روى جسد فرد مسلمان جايز است؟ 2ـ آيا دفن قلب و عروقى كه از جسد ميّت برداشته شده‏اند، جدا از آن جسد، جايز است؟ 3ـ با توجه به مشكلات دفن قلب و عروق به‌طور جداگانه، آيا دفن آن‌ها همراه با جسد ديگر، جايز است؟ [مشاهده:1134]
آيا تشريح براى تحقيق در علت مرگ در صورت مشكوك بودن، مانند شك در اينكه ميّت بر اثر سم مرده يا خفگى و يا غير آن، جايز است يا خير؟ [مشاهده:1274]
تشريح جنين سقط شده در تمامى مراحل عمرش، براى دستيابى به اطلاعاتى در علم بافت‌شناسى، با توجه به اينكه وجود درس تشريح در دانشكده‌ی پزشكى ضرورى است، چه حكمى دارد؟ [مشاهده:1077]
آيا استخراج قطعه‌ی پلاتين از بدن ميّت مسلمان از طريق تشريح جسد قبل از دفن، به علت قيمت و كمبود آن، جايز است؟ [مشاهده:1768]
آيا نبش قبور اموات ـ اعم از اينكه در قبرستان مسلمانان باشند يا غير آن‌هاـ براى دستيابى به استخوان آنان به منظور استفاده‏هاى آموزشى در دانشكده‌ی پزشكى جايز است؟ [مشاهده:1100]
آيا كاشت مو در سر براى كسى كه موهاى سرش سوخته است و در انظار عمومى مردم از اين جهت رنج مى‏برد، جايز است؟ [مشاهده:1100]
اگر شخصى مبتلا به بيمارى شود و پزشكان از درمان وى نااميد گردند و اعلام نمايند كه او به زودى از دنيا خواهد رفت، در اين صورت آيا برداشتن اعضاى حياتى بدن او مثل قلب و كليه و غيره قبل از وفات وى و پيوند آن‌ها به بدن شخص ديگر جايز است؟ [مشاهده:1235]
آيا استفاده از عروق و رگ‌هاى جسد شخص متوفّى براى پيوند به بدن يك فرد بيمار، جايز است؟ [مشاهده:1143]
آيا در قرنيّه‏اى كه از بدن ميّت جدا شده و به بدن انسان ديگرى پيوند زده مى‏شود و در حالى كه اين كار غالباً بدون اجازه‌ی اولياء ميّت انجام مى‏شود، ديه واجب است؟ و بر فرض وجوب، مقدار ديه هر يك از چشم و قرنيّه چقدر است؟ [مشاهده:1020]
يكى از مجروحين جنگ از ناحيه‌ی بيضه‏هايش زخمى شده، به طورى كه منجر به قطع آن‌ها گشته است، آيا استفاده از داروهاى هورمونى براى حفظ قدرت جنسى و ظاهر مردانه‏اش براى او جايز است؟ و اگر تنها راه دستيابى به نتايج مذكور و پيدا كردن قدرت بچه‏دار شدن، پيوند بيضه‌ی فرد ديگرى به او باشد، حكم آن چيست؟ [مشاهده:1080]
با توجه به اهميّت پيوند كليه براى نجات جان بيماران، پزشكان به فكر افتاده‏اند كه يك بانك كليه ايجاد كنند و اين بدين معنى است كه افراد زيادى به‌طور اختيارى مبادرت به اهداء يا فروش كليه مى‏كنند، آيا فروش يا اهداى كليه يا هر عضو ديگرى از بدن به‌طور اختيارى جايز است؟ اين عمل هنگام ضرورت چه حكمى دارد؟ [مشاهده:1058]
بعضى از افراد دچار ضايعات مغزى غير قابل درمان و برگشت مى‏شوند كه بر اثر آن، همه‌ی فعاليت‏هاى مغزى آنان از بين رفته و به حالت اغماى كامل فرو مى‏روند و همچنين فاقد تنفس و پاسخ به محرّكات نورى و فيزيكى مى‏شوند، در اين‌گونه موارد احتمال بازگشت فعاليت‏هاى مذكور به وضع طبيعى كاملاً از بين مى‏رود و ضربان خودكار قلب مريض باقى مى‏ماند كه موقّت است و به كمك دستگاه تنفس مصنوعى انجام مى‏گيرد و اين حالت به مدّت چند ساعت و يا حداكثر چند روز ادامه پيدا مى‏كند، وضعيت مزبور در علم پزشكى مرگ مغزى ناميده مى‏شود كه باعث فقدان و از دست رفتن هر نوع شعور و احساس و حركت‌هاى ارادى مى‏گردد و از طرفى بيمارانى وجود دارند كه نجات جان آنان منوط به استفاده از اعضاى مبتلايان به مرگ مغزى است، بنابراين آيا استفاده از اعضاى مبتلا به مرگ براى نجات جان بيماران ديگر جايز است؟ [مشاهده:1057]
علاقمند هستم اعضاى خود را هديه كرده و از بدن من بعد از مردنم استفاده شود و تمايل خود را هم به اطلاع مسئولين رسانده‏ام. آنان نيز از من خواسته‏اند كه آن را در وصيتنامه‌ی خود نوشته و ورثه را هم از خواست خود آگاه كنم، آيا چنين حقّى را دارم؟ [مشاهده:1030]
انجام عمل جراحى براى زيبايى چه حكمى دارد؟ [مشاهده:1114]
در صورتى كه عمل جراحى زيبايى براى زنان توسط پزشك مرد مستلزم نگاه ‏كردن و لمس باشد آيا انجام آن جايز است؟ [مشاهده:1062]
با توجه به اينکه در شرايط فعلى به دست آوردن جسد انسان کافر ممکن نيست و از طرفى جامعه‌ى اسلامى هم محتاج پزشکانى ماهر و زبردست است تا از اين نظر به خودکفايى برسد، لذا خواهشمند است نظر مبارک خود را در مورد تشريح در شرايط فعلى مرقوم فرماييد. [مشاهده:1105]
آيا مى‌توان براى تشخيص جرم در مرگ‌هاى مشکوک، کالبد شکافى کرد يا نه؟ آيا قاضى شرع، بدون رضايت ولى مى‌تواند اقدام کند؟ [مشاهده:1018]
در تعليم و تعلم طب، تشريح جسد معمول، بلكه ضرورى است. آيا براى اين موضوع مهم اجتماعى، تشريح جسد مسلمان جايز است يا نه؟ و آيا موجب ديه مى‌شود يا نه؟ [مشاهده:1371]
آيا وصيت قبلى مسلمان در زمان حيات، در مورد استفاده از بدن او براى تشريح يا استفاده از بعضى اعضاى او مانند کليه، قلب و چشم، اثرى در حکم جواز و رفع ديه دارد يا نه؟ [مشاهده:1033]
آيا تشريح جسدى كه در اسلام او ترديد است، جايز مى‌باشد؟ [مشاهده:1063]
آيا دانشجوى پزشکى که موظف به تشريح است بايد از کم و کيف چگونگى تهيه‌ی اجساد براى تشريح آگاهى يابد؟ يعنى تجسس کند که آيا مسائل شرعى رعايت شده يا نه؟ جسد مربوط به مسلمان است يا نه؟ [مشاهده:1043]
در صورت جايز بودن کالبد شکافى، حکم عورتين و نگاه نامحرم به بدن ميت و مس ميت موقع کالبد شکافى را بيان فرمائيد؟ [مشاهده:1029]
آيا تفاوتى بين اهل تسنن و اهل تشيع، در عدم جواز تشريح جسد، وجود دارد؟ [مشاهده:949]
آيا مى‌توان جسد افراد به ظاهر مسلمان (مسلمان شناسنامه‌اى) را که به خاطر ارتداد، فساد اخلاقى، قاچاق مواد مخدر، مسائل سياسى و ... اعدام شده‌اند، تشريح کرد؟ [مشاهده:1134]
در دانشگاه‌هاى علوم پزشکى، از اجساد افرادى که صاحب ندارند، براى تشريح و يادگيرى دانشجويان استفاده مى‌شود و يا اعضاى آن‌ها را مثل قلب، کبد و کليه اغلب بدون اجازه‌ى صاحبان ميت در شيشه‌ها نگهدارى مى‌کنند، لطفاً نظرتان را در اين مورد بيان فرماييد؟ [مشاهده:1085]
با وجود امکان تهيه‌ی جسد کافر از خارج که مستلزم تعيين بودجه و خريد آن است، آيا واجب است که مسئولين ذي‌ربط به آن اقدام نمايند تا از تشريح ميت مسلمان جلوگيرى شود يا خير؟ [مشاهده:1084]
گاهى اوقات ممکن است جسد مجهول‌الهويه‌اى پيدا شود که هيچ اطلاعى از مليّت و مذهب او وجود ندارد؟ آيا چنين اجسادى قابل تشريح هستند يا نه؟ [مشاهده:992]
آيا مى‌توان براى پيوند اعضا از اعضاى حيوانات چه حرام گوشت چه حلال گوشت وچه نجس‌العين براى انسان استفاده کرد؟ لطفاً نظرتان را در اين مورد بفرماييد. [مشاهده:1090]
پيوند اعضاى مسلمان به غير مسلمان و برعكس چه حكمى دارد؟ [مشاهده:1066]
قطع اعضاى غير رئيسه از شخص زنده چه حکمى دارد؟ [مشاهده:1070]
قطع اعضاى مرده در صورت‌هاى ذيل چه حکمى دارد؟الف:وصيت نکرده ولى حفظ جان مسلمان بر آن متوقف است؟ وصيت کرده بر اينکه اعضاى او را پس از مرگ براى پيوند جدا کنند؟ب: [مشاهده:1005]
پول گرفتن در برابر اعضاى جدا شده چه حکمى دارد؟ [مشاهده:1096]
پس از پيوند عضو حکم آن از نظر طهارت و نجاست در حالات زير چگونه است؟الف:در ابتداى عمل جراحى که پيوند صد درصد برقرار نشده است.ب:با گذشت زمان که پيوند صد درصد برقرار شده است. [مشاهده:1048]
با توجه به اتفاق فقها در حکم حرمت اضرار به نفس، مبناى حکم جواز پيوند اعضاء چيست؟ چنانچه مبناى اين حکم اهميت حفظ جان مسلمان در برابر حرمت اضرار به نفس باشد، اين سؤال مطرح مى‌شود که اگر شخص اهدا‌کننده‌ی عضو، شيعه و شخص گيرنده‌ی عضو، غير شيعه يا غير مسلم باشد، آيا باز هم حفظ جان چنين شخصى از اضرار به نفس يک شيعه مهم‌تر است؟ [مشاهده:1159]
بررسى بيماري‌هاى قلب و عروق و برگزارى سلسله مباحث راجع به آن، براى كشف مسائل جديد، مستلزم دستيابى به قلب و عروق افرادى است كه از دنيا رفته‏اند، تا معاينه و آزمايش بر روى آن‌ها انجام شود، با توجه به اينكه آنان بعد از آزمايشات و بررسى‏‌ها بعد از يك روز يا بيشتر اقدام به دفن آن‌ها می‌كنند، سؤال اين است: 1ـ آيا انجام اين بررسى‏ها بر روى جسد فرد مسلمان جايز است؟ 2ـ آيا دفن قلب و عروقى كه از جسد ميّت برداشته شده‏اند، جدا از آن جسد، جايز است؟ 3ـ با توجه به مشكلات دفن قلب و عروق به‌طور جداگانه، آيا دفن آن‌ها همراه با جسد ديگر، جايز است؟ [1134]
آيا تشريح براى تحقيق در علت مرگ در صورت مشكوك بودن، مانند شك در اينكه ميّت بر اثر سم مرده يا خفگى و يا غير آن، جايز است يا خير؟ [1274]
تشريح جنين سقط شده در تمامى مراحل عمرش، براى دستيابى به اطلاعاتى در علم بافت‌شناسى، با توجه به اينكه وجود درس تشريح در دانشكده‌ی پزشكى ضرورى است، چه حكمى دارد؟ [1077]
آيا استخراج قطعه‌ی پلاتين از بدن ميّت مسلمان از طريق تشريح جسد قبل از دفن، به علت قيمت و كمبود آن، جايز است؟ [1768]
آيا نبش قبور اموات ـ اعم از اينكه در قبرستان مسلمانان باشند يا غير آن‌هاـ براى دستيابى به استخوان آنان به منظور استفاده‏هاى آموزشى در دانشكده‌ی پزشكى جايز است؟ [1100]
آيا كاشت مو در سر براى كسى كه موهاى سرش سوخته است و در انظار عمومى مردم از اين جهت رنج مى‏برد، جايز است؟ [1100]
اگر شخصى مبتلا به بيمارى شود و پزشكان از درمان وى نااميد گردند و اعلام نمايند كه او به زودى از دنيا خواهد رفت، در اين صورت آيا برداشتن اعضاى حياتى بدن او مثل قلب و كليه و غيره قبل از وفات وى و پيوند آن‌ها به بدن شخص ديگر جايز است؟ [1235]
آيا استفاده از عروق و رگ‌هاى جسد شخص متوفّى براى پيوند به بدن يك فرد بيمار، جايز است؟ [1143]
آيا در قرنيّه‏اى كه از بدن ميّت جدا شده و به بدن انسان ديگرى پيوند زده مى‏شود و در حالى كه اين كار غالباً بدون اجازه‌ی اولياء ميّت انجام مى‏شود، ديه واجب است؟ و بر فرض وجوب، مقدار ديه هر يك از چشم و قرنيّه چقدر است؟ [1020]
يكى از مجروحين جنگ از ناحيه‌ی بيضه‏هايش زخمى شده، به طورى كه منجر به قطع آن‌ها گشته است، آيا استفاده از داروهاى هورمونى براى حفظ قدرت جنسى و ظاهر مردانه‏اش براى او جايز است؟ و اگر تنها راه دستيابى به نتايج مذكور و پيدا كردن قدرت بچه‏دار شدن، پيوند بيضه‌ی فرد ديگرى به او باشد، حكم آن چيست؟ [1080]
با توجه به اهميّت پيوند كليه براى نجات جان بيماران، پزشكان به فكر افتاده‏اند كه يك بانك كليه ايجاد كنند و اين بدين معنى است كه افراد زيادى به‌طور اختيارى مبادرت به اهداء يا فروش كليه مى‏كنند، آيا فروش يا اهداى كليه يا هر عضو ديگرى از بدن به‌طور اختيارى جايز است؟ اين عمل هنگام ضرورت چه حكمى دارد؟ [1058]
بعضى از افراد دچار ضايعات مغزى غير قابل درمان و برگشت مى‏شوند كه بر اثر آن، همه‌ی فعاليت‏هاى مغزى آنان از بين رفته و به حالت اغماى كامل فرو مى‏روند و همچنين فاقد تنفس و پاسخ به محرّكات نورى و فيزيكى مى‏شوند، در اين‌گونه موارد احتمال بازگشت فعاليت‏هاى مذكور به وضع طبيعى كاملاً از بين مى‏رود و ضربان خودكار قلب مريض باقى مى‏ماند كه موقّت است و به كمك دستگاه تنفس مصنوعى انجام مى‏گيرد و اين حالت به مدّت چند ساعت و يا حداكثر چند روز ادامه پيدا مى‏كند، وضعيت مزبور در علم پزشكى مرگ مغزى ناميده مى‏شود كه باعث فقدان و از دست رفتن هر نوع شعور و احساس و حركت‌هاى ارادى مى‏گردد و از طرفى بيمارانى وجود دارند كه نجات جان آنان منوط به استفاده از اعضاى مبتلايان به مرگ مغزى است، بنابراين آيا استفاده از اعضاى مبتلا به مرگ براى نجات جان بيماران ديگر جايز است؟ [1057]
علاقمند هستم اعضاى خود را هديه كرده و از بدن من بعد از مردنم استفاده شود و تمايل خود را هم به اطلاع مسئولين رسانده‏ام. آنان نيز از من خواسته‏اند كه آن را در وصيتنامه‌ی خود نوشته و ورثه را هم از خواست خود آگاه كنم، آيا چنين حقّى را دارم؟ [1030]
انجام عمل جراحى براى زيبايى چه حكمى دارد؟ [1114]
در صورتى كه عمل جراحى زيبايى براى زنان توسط پزشك مرد مستلزم نگاه ‏كردن و لمس باشد آيا انجام آن جايز است؟ [1062]
با توجه به اينکه در شرايط فعلى به دست آوردن جسد انسان کافر ممکن نيست و از طرفى جامعه‌ى اسلامى هم محتاج پزشکانى ماهر و زبردست است تا از اين نظر به خودکفايى برسد، لذا خواهشمند است نظر مبارک خود را در مورد تشريح در شرايط فعلى مرقوم فرماييد. [1105]
آيا مى‌توان براى تشخيص جرم در مرگ‌هاى مشکوک، کالبد شکافى کرد يا نه؟ آيا قاضى شرع، بدون رضايت ولى مى‌تواند اقدام کند؟ [1018]
در تعليم و تعلم طب، تشريح جسد معمول، بلكه ضرورى است. آيا براى اين موضوع مهم اجتماعى، تشريح جسد مسلمان جايز است يا نه؟ و آيا موجب ديه مى‌شود يا نه؟ [1371]
آيا وصيت قبلى مسلمان در زمان حيات، در مورد استفاده از بدن او براى تشريح يا استفاده از بعضى اعضاى او مانند کليه، قلب و چشم، اثرى در حکم جواز و رفع ديه دارد يا نه؟ [1033]
آيا تشريح جسدى كه در اسلام او ترديد است، جايز مى‌باشد؟ [1063]
آيا دانشجوى پزشکى که موظف به تشريح است بايد از کم و کيف چگونگى تهيه‌ی اجساد براى تشريح آگاهى يابد؟ يعنى تجسس کند که آيا مسائل شرعى رعايت شده يا نه؟ جسد مربوط به مسلمان است يا نه؟ [1043]
در صورت جايز بودن کالبد شکافى، حکم عورتين و نگاه نامحرم به بدن ميت و مس ميت موقع کالبد شکافى را بيان فرمائيد؟ [1029]
آيا تفاوتى بين اهل تسنن و اهل تشيع، در عدم جواز تشريح جسد، وجود دارد؟ [949]
آيا مى‌توان جسد افراد به ظاهر مسلمان (مسلمان شناسنامه‌اى) را که به خاطر ارتداد، فساد اخلاقى، قاچاق مواد مخدر، مسائل سياسى و ... اعدام شده‌اند، تشريح کرد؟ [1134]
در دانشگاه‌هاى علوم پزشکى، از اجساد افرادى که صاحب ندارند، براى تشريح و يادگيرى دانشجويان استفاده مى‌شود و يا اعضاى آن‌ها را مثل قلب، کبد و کليه اغلب بدون اجازه‌ى صاحبان ميت در شيشه‌ها نگهدارى مى‌کنند، لطفاً نظرتان را در اين مورد بيان فرماييد؟ [1085]
با وجود امکان تهيه‌ی جسد کافر از خارج که مستلزم تعيين بودجه و خريد آن است، آيا واجب است که مسئولين ذي‌ربط به آن اقدام نمايند تا از تشريح ميت مسلمان جلوگيرى شود يا خير؟ [1084]
گاهى اوقات ممکن است جسد مجهول‌الهويه‌اى پيدا شود که هيچ اطلاعى از مليّت و مذهب او وجود ندارد؟ آيا چنين اجسادى قابل تشريح هستند يا نه؟ [992]
آيا مى‌توان براى پيوند اعضا از اعضاى حيوانات چه حرام گوشت چه حلال گوشت وچه نجس‌العين براى انسان استفاده کرد؟ لطفاً نظرتان را در اين مورد بفرماييد. [1090]
پيوند اعضاى مسلمان به غير مسلمان و برعكس چه حكمى دارد؟ [1066]
قطع اعضاى غير رئيسه از شخص زنده چه حکمى دارد؟ [1070]
قطع اعضاى مرده در صورت‌هاى ذيل چه حکمى دارد؟الف:وصيت نکرده ولى حفظ جان مسلمان بر آن متوقف است؟ وصيت کرده بر اينکه اعضاى او را پس از مرگ براى پيوند جدا کنند؟ب: [1005]
پول گرفتن در برابر اعضاى جدا شده چه حکمى دارد؟ [1096]
پس از پيوند عضو حکم آن از نظر طهارت و نجاست در حالات زير چگونه است؟الف:در ابتداى عمل جراحى که پيوند صد درصد برقرار نشده است.ب:با گذشت زمان که پيوند صد درصد برقرار شده است. [1048]
با توجه به اتفاق فقها در حکم حرمت اضرار به نفس، مبناى حکم جواز پيوند اعضاء چيست؟ چنانچه مبناى اين حکم اهميت حفظ جان مسلمان در برابر حرمت اضرار به نفس باشد، اين سؤال مطرح مى‌شود که اگر شخص اهدا‌کننده‌ی عضو، شيعه و شخص گيرنده‌ی عضو، غير شيعه يا غير مسلم باشد، آيا باز هم حفظ جان چنين شخصى از اضرار به نفس يک شيعه مهم‌تر است؟ [1159]
ارسال سوال
سوال خود را برای ما ارسال کنید

برای امکان پاسخگویی، در صورت تمایل شماره همراه یا آدرس پست الکترونیک خود را وارد کنید.

سوالات تصادفی
پر بازدیدترین سوالات
پیوندها

پایگاه اطلاع‌رسانی رهبر معظم انقلاب اسلامی

پایگاه اطلاع‌رسانی بنیانگذار جمهوری اسلامی

پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها

پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

پورتال جامع دانشگاه علوم پزشکی تهران

پورتال مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم

پورتال مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی

دسترسی سریع

صفحه اصلی

آشنایی با نهاد

ارتباط با ما

احکام پزشکی

آرشیو اخبار

گالری تصاویر

محتوای سایت قدیمی

در تماس باشید
نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم پزشکی تهران
تهران، خیابان انقلاب اسلامی، خیابان قدس، نبش کوچه فردانش، ساختمان معاونت دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران، طبقه چهارم
1417732161
66418584
66495935
info@nahad-tums.ir